Tryby Warunkowe w Angielskim: Kompletny Przewodnik (Zero, First, Second, Third Conditional)

Po co ci to w pracy?

Wyobraź sobie, że rozmawiasz z klientem, szefem albo współpracownikiem z zagranicy. Często musisz mówić o sytuacjach „co by było, gdyby…”:

• „Jeśli dostaniemy ten kontrakt, zatrudnimy więcej ludzi”
• „Gdybyśmy mieli większy budżet, kupilibyśmy nowy sprzęt”
• „Gdybyśmy wiedzieli o tym wcześniej, zmienilibyśmy plan”

W angielskim każda z tych sytuacji wymaga innej struktury gramatycznej. I to właśnie są tryby warunkowe – conditionals. Nie martw się, to prostsze niż myślisz!

Darmowy zeszyt ćwiczeń

Ściągnij Grammar Mastery Workbook – Zeszyt ćwiczeń z najważniejszymi zagadnieniami z gramatyki dla początkujących.

Teorie wyjaśnione krótko i zwięźle, ćwiczenia sprawdzające, oraz klucz z odpowiedziami.

Kliknij tutaj i ściągnij Workbook

We won’t send you spam. Unsubscribe at any time.

Built with Kit

Jak to działa? Prosty schemat

Każde zdanie warunkowe ma dwie części:

• IF-clause (zdanie z „if”) – warunek
• Main clause (zdanie główne) – rezultat

Przykład: If it rains (warunek), we will stay inside (rezultat).

Zero Conditional – Fakty i Prawdy Ogólne

Kiedy używamy: Gdy mówimy o prawdach uniwersalnych, faktach naukowych, rzeczach które ZAWSZE się dzieją.

Struktura: If + present simple, present simple

Przykłady:

• If you heat water to 100°C, it boils. (Jeśli podgrzejesz wodę do 100°C, wrze.)
• If you don’t pay invoices on time, you get penalty fees. (Jeśli nie płacisz faktur na czas, dostajesz kary.)
• If concrete isn’t mixed properly, it cracks. (Jeśli beton nie jest prawidłowo zmieszany, pęka.)
• If employees don’t understand the safety rules, accidents happen. (Jeśli pracownicy nie rozumieją zasad bezpieczeństwa, zdarzają się wypadki.)

Zastosowanie w pracy:

• Procedury: „If the machine overheats, the system shuts down automatically.”
• Regulaminy: „If you miss three meetings, you get a warning.”
• Instrukcje techniczne: „If the pressure drops below 50 PSI, the alarm goes off.”

Wskazówka: Możesz zamienić „if” na „when” – znaczenie będzie takie samo, bo mówimy o pewnikach!

---

First Conditional – Realne Przyszłe Sytuacje

Kiedy używamy: Gdy mówimy o rzeczach, które prawdopodobnie się wydarzą w przyszłości. To jest najbardziej „realny” conditional.

Struktura: If + present simple, will + bezokolicznik

Przykłady:

• If we finish this project on time, we will get a bonus. (Jeśli skończymy ten projekt na czas, dostaniemy premię.)
• If the client approves the design, we will start construction next month. (Jeśli klient zatwierdzi projekt, zaczniemy budowę w przyszłym miesiącu.)
• If you don’t send the documents today, we won’t meet the deadline. (Jeśli nie wyślesz dokumentów dzisiaj, nie dotrzymamy terminu.)
• If the delivery arrives tomorrow, we will install everything by Friday. (Jeśli dostawa przyjdzie jutro, zainstalujemy wszystko do piątku.)

Zastosowanie w pracy:

• Planowanie: „If we hire two more engineers, we will complete the project faster.”
• Negocjacje: „If you give us a 10% discount, we will sign a long-term contract.”
• Ostrzeżenia: „If you don’t wear safety equipment, you won’t be allowed on site.”

Wskazówka: Możesz użyć „might” lub „may” zamiast „will”, jeśli nie jesteś pewny: „If it rains, we might postpone the inspection.” (może przełożymy)

---

Second Conditional – Nerealne lub Mało Prawdopodobne Sytuacje

Kiedy używamy: Gdy mówimy o sytuacjach hipotetycznych, wyimaginowanych lub bardzo mało prawdopodobnych. To jest „gdybanie” – rzeczy, które raczej się nie wydarzą.

Struktura: If + past simple, would + bezokolicznik

Przykłady:

• If I won the lottery, I would quit my job. (Gdybym wygrał na loterii, rzuciłbym pracę.) [bardzo mało prawdopodobne]
• If we had unlimited budget, we would build a much bigger facility. (Gdybyśmy mieli nieograniczony budżet, zbudowalibyśmy znacznie większy obiekt.) [nie mamy i nie będziemy mieć]
• If I were the CEO, I would change the company policy. (Gdybym był CEO, zmieniłbym politykę firmy.) [nie jestem i nie będę]
• If the machine were more reliable, we wouldn’t have so many breakdowns. (Gdyby maszyna była bardziej niezawodna, nie mielibyśmy tylu awarii.) [ale jest jaka jest]

Zastosowanie w pracy:

• Marzenia i życzenia: „If we had more time, we would test everything more thoroughly.”
• Sugestie: „If I were you, I would talk to the manager first.”
• Grzeczne prośby: „It would be great if you could send me that report.”

WAŻNE: Dla czasownika „to be” używamy „were” dla wszystkich osób (nie „was”):

• If I were rich… (nie „was”)
• If he were here… (nie „was”)
• If the system were better… (nie „was”)

Darmowy zeszyt ćwiczeń

Ściągnij Grammar Mastery Workbook – Zeszyt ćwiczeń z najważniejszymi zagadnieniami z gramatyki dla początkujących.

Teorie wyjaśnione krótko i zwięźle, ćwiczenia sprawdzające, oraz klucz z odpowiedziami.

Kliknij tutaj i ściągnij Workbook

We won’t send you spam. Unsubscribe at any time.

Built with Kit

---

Third Conditional – Przeszłość, Której Nie Możemy Zmienić

Kiedy używamy: Gdy mówimy o przeszłości i żałujemy lub wyobrażamy sobie, że mogło być inaczej. To jest „gdybać” o przeszłości.

Struktura: If + past perfect, would have + past participle

Czy to jest dla Ciebie za trudne? – Sprawdź jak zacząć angielski od zera.

Przykłady:

• If we had started earlier, we would have finished on time. (Gdybyśmy zaczęli wcześniej, skończylibyśmy na czas.) [ale nie zaczęliśmy]
• If the client had approved the budget, we would have hired more people. (Gdyby klient zatwierdził budżet, zatrudnilibyśmy więcej ludzi.) [ale nie zatwierdził]
• If I had known about the meeting, I would have attended. (Gdybym wiedział o spotkaniu, wziąłbym udział.) [ale nie wiedziałem]
• If they had tested the equipment properly, the accident wouldn’t have happened. (Gdyby przetestowali sprzęt prawidłowo, wypadek by się nie zdarzył.) [ale nie przetestowali]

Zastosowanie w pracy:

• Analiza błędów: „If we had checked the calculations twice, we wouldn’t have made that mistake.”
• Żal: „If I had studied engineering, I would have had more career options.”
• Krytyka: „If they had informed us earlier, we could have prepared better.”

Wskazówka: Możesz użyć „could have” lub „might have” zamiast „would have”: „If we had more time, we could have done a better job.” (moglibyśmy)

---

Jak to wszystko zapamiętać? Prosty schemat!

Conditional	Kiedy?	IF-clause	Main clause	Przykład
Zero	Fakty, zawsze prawda	present simple	present simple	If you heat ice, it melts
First	Realna przyszłość	present simple	will + verb	If it rains, we will cancel
Second	Nerealne teraz	past simple	would + verb	If I were rich, I would travel
Third	Nerealna przeszłość	past perfect	would have + past participle	If I had known, I would have come

Chcesz wiedzieć jeszcze więcej i wzbić się na kolejny poziom zaawansowania w języku angielskim? – Sprawdź jak stosować mieszane czasy warunkowe.

---

Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenie 1: Który conditional?

Zdecyduj, który conditional pasuje do każdej sytuacji (0, 1, 2, czy 3):

1. If water reaches 0°C, it freezes. ___
2. If we get the permit next week, we will start construction. ___
3. If I had more experience, I would apply for that position. ___
4. If they had signed the contract last month, we would have started already. ___
5. If you press this button, the machine stops. ___
6. If we hired more staff, we could finish faster. ___
7. If the weather is good tomorrow, we will work outside. ___
8. If I had known about the problem, I would have fixed it immediately. ___

Ćwiczenie 2: Uzupełnij czasowniki

Wstaw czasowniki w odpowiedniej formie:

1. If you ________ (not pay) attention during training, you ________ (not understand) the procedure. [Zero]
2. If we ________ (receive) the materials tomorrow, we ________ (start) installation on Monday. [First]
3. If I ________ (be) the project manager, I ________ (do) things differently. [Second]
4. If they ________ (test) the system before launch, they ________ (not have) these problems now. [Third]
5. If the temperature ________ (drop) below zero, the pipes ________ (freeze). [Zero]
6. If you ________ (need) help with the report, I ________ (assist) you. [First]
7. If we ________ (have) more budget, we ________ (buy) better equipment. [Second]
8. If the contractor ________ (finish) on time, we ________ (not lose) the client. [Third]

Ćwiczenie 3: Popraw błędy

Niektóre zdania zawierają błędy. Znajdź je i popraw:

1. If I will have time, I will call you. ___
2. If you heat metal, it will expand. ___
3. If I would be you, I would accept the offer. ___
4. If we had knew about the delay, we would have informed the client. ___
5. If the machine breaks down, call the technician. ___
6. If they offered me the job, I will accept it. ___

Ćwiczenie 4: Przetłumacz

Przetłumacz zdania na angielski, używając odpowiedniego conditional:

1. Jeśli jutro będzie padać, odwołamy inspekcję. [First]
2. Gdybym był menedżerem, zmieniłbym ten proces. [Second]
3. Jeśli nie nosisz kasku, nie możesz wejść na budowę. [Zero/First]
4. Gdybyśmy mieli lepsze oprogramowanie, zaoszczędzilibyśmy czas w zeszłym miesiącu. [Third]
5. Jeśli dostaniemy zamówienie, zatrudnimy dwóch nowych inżynierów. [First]

Ćwiczenie 5: Twoje przykłady

Napisz 4 zdania o swojej pracy lub firmie, po jednym dla każdego conditional:

1. Zero: Fakty o twojej pracy If…
2. First: Coś, co może się wydarzyć If…
3. Second: Mało prawdopodobna sytuacja lub marzenie If…
4. Third: Coś z przeszłości, żałujesz lub wyobrażasz sobie inaczej If…

---

Odpowiedzi

Ćwiczenie 1:

1. Zero (fakt naukowy)
2. First (realna przyszłość)
3. Second (nerealne teraz)
4. Third (nerealna przeszłość)
5. Zero (procedura)
6. Second (hipotetyczna sytuacja)
7. First (prawdopodobna przyszłość)
8. Third (żal o przeszłości)

Ćwiczenie 2:

1. don’t pay / won’t understand
2. receive / will start
3. were / would do
4. had tested / wouldn’t have
5. drops / freeze
6. need / will assist
7. had / would buy
8. had finished / wouldn’t have lost

Ćwiczenie 3:

1. ❌ If I will have → ✅ If I have time, I will call you.
2. ❌ it will expand → ✅ If you heat metal, it expands. (Zero conditional)
3. ❌ If I would be → ✅ If I were you, I would accept the offer.
4. ❌ had knew → ✅ If we had known about the delay, we would have informed the client.
5. ✅ Poprawne
6. ❌ I will accept → ✅ If they offered me the job, I would accept it. (Second conditional – oferują czy nie?)

Ćwiczenie 4:

1. If it rains tomorrow, we will cancel the inspection.
2. If I were (the) manager, I would change this process.
3. If you don’t wear a helmet, you can’t enter the construction site.
4. If we had had better software, we would have saved time last month.
5. If we get the order, we will hire two new engineers.

---

Najczęstsze błędy Polaków

❌ Błąd 1: „Will” w części z „if”

Źle: If I will finish early, I will call you. Dobrze: If I finish early, I will call you.

❌ Błąd 2: „Was” zamiast „were” w Second Conditional

Źle: If I was the boss… Dobrze: If I were the boss…

❌ Błąd 3: Mieszanie czasów

Źle: If I had more time, I will do it. Dobrze: If I had more time, I would do it.

❌ Błąd 4: Zapominanie o „have” w Third Conditional

Źle: If we had known, we would told you. Dobrze: If we had known, we would have told you.

---

Praktyczne wskazówki

1. Zacznij od prostych: Opanuj dobrze Zero i First Conditional – używasz ich najczęściej w pracy.

2. Pytaj się: „Czy to jest realne czy nerealne? Teraz czy w przeszłości?” – to pomoże ci wybrać odpowiednią strukturę.

3. Słuchaj native speakerów: Zwracaj uwagę, którego conditional używają w różnych sytuacjach.

4. Ćwicz w kontekście: Zastanawiaj się, jak opisałbyś różne sytuacje z pracy używając conditionals.

5. Nie bój się błędów: Nawet jeśli pomylisz conditional, zazwyczaj ludzie zrozumieją, o co ci chodzi z kontekstu.

---

Podsumowanie

Conditionals to podstawa do mówienia o możliwościach, planach i hipotetycznych sytuacjach w angielskim. Oto co musisz zapamiętać:

• Zero = fakty i prawdy ogólne (present + present)
• First = realna przyszłość (present + will)
• Second = nerealne teraz (past + would)
• Third = nerealna przeszłość (past perfect + would have)

Im więcej będziesz ćwiczyć, tym szybciej zaczniesz automatycznie wybierać właściwą strukturę. Powodzenia!

---